ĐẠO CA MILAREPA HÀNH TRÌNH ĐẾN LASHI (PHẦN 1)
Milarepa đến gần Nya Non Tsar Ma, cổng vào Núi Tuyết Lashi, nơi người dân Tsar Ma đang mở tiệc ăn uống. Khi họ nói chuyện, có người hỏi, “Các bạn có biết hiện thời có một đại hành giả yoga gọi là Milarepa sống ở đó không? Ông ta luôn luôn ở một mình trong các núi tuyết, những nơi hẻo lánh không người, theo giới hạnh khổ tu mà không một ai trừ đức Phật toàn hảo là có thể đạt được. Có bao giờ các bạn nghe nói đến ông ta chưa?” Trong khi họ đang ca ngợi Jetsun, thì Milarepa bước đến cửa. Một cô gái đẹp tên là Lesebum, trang sức bằng những món nữ trang nhà giàu, chào đón ông ở đó, hỏi, “Ông là ai và ông từ đâu tới?” “Nữ chủ nhân thân mến,” Milarepa đáp, “Tôi là hành giả yoga Milarepa, người luôn sống một mình ở những nơi trong núi sâu không ai biết. Tôi đến đây xin thức ăn.” “Tôi vui lòng tặng ông một ít,” cô gái nói, “nhưng có thực ông là Milarepa không?” Milarepa đáp, “Không có lý do gì tôi phải nói dối với cô.” Cô gái hân hoan, liền chạy nhanh trở vào nhà tung tin ra. Cô ta kêu những người vui chơi chè chén, nói, “Các người đang nói chuyện về vị hành giả yoga nổi tiếng sống ở những nơi xa xôi. Ông ta bây giờ đang đứng trước cửa đó.” Mọi người vội vã chạy đến cửa, một số cúi chào Jetsun, những người khác hỏi ông nhiều câu hỏi khác nhau. Kết quả, tất cả đều biết rằng ông thực sự là Milarepa. Rồi họ mời ông vào, tỏ lòng kính trọng, ngưỡng mộ ông, và cho ông thức ăn.
Nữ chủ nhân, một cô gái nhà giàu tên là Shindormo, tỏ lòng hiếu khách nhiều hơn đối với Jetsun, hỏi, “Tôn giả, tôi có thể hỏi ngài rằng ngài đang đi đâu không?” Milarepa đáp, “Tôi đang trên đường đến núi tuyết Lashi để thiền định.” Lúc ấy cô gái nói, “Chúng tôi hy vọng rằng ngài có thể làm ơn ở lại Dreloon Joomoo và ban sự gia trì cho nơi này. Chúng tôi cung cấp tất cả thức ăn cho ngài mà ngài không cần phải cố gắng làm gì cả.”
Trong đám thực khách có một thầy giáo gọi là Shaja Guna, ông ta nói với Milarepa, “Nếu thầy có lòng từ bi ở lại đây ở Dreloon Joomoo, cái thung lũng ma, thì thầy cũng có ích và chúng tôi cũng có ích. Tôi sẽ cố gắng hết sức để phục vụ thầy.” Một cư sĩ nói, “Kỳ diệu làm sao nếu chúng ta có thể có được vị đại hành giả yoga ấy ở lại với chúng ta! Tôi có một nông trại nuôi bò tốt, nhưng ma quỉ trở nên quá bạo dạn đến nỗi chúng đã thực sự xuất hiện [ngay cả giữa ban ngày]! Chúng rất xấu xa đến nỗi tôi không dám đi gần chỗ ấy nữa. Tôi van xin thầy, vì nhân từ và ân huệ, đến viếng nông trại tôi ngay trưa nay.” Tất cả thực khách cúi đầu chào Jetsun, cầu xin ông đến nông trại ấy. Milarepa đáp, “Tôi sẽ đến đó ngay bây giờ ‒ nhưng không phải vì nông trại và trâu bò của ông mà vì lòng tôn kính Đạo Sư của tôi.”
“Thầy hứa đi là chúng tôi mãn nguyện rồi,” họ tuyên bố. “Bây giờ xin hãy để chúng tôi chuẩn bị những thức ăn ngon nhất và sắp xếp chuyến đi cho thầy.” Lúc ấy, Milarepa nói, “Tôi đã quen với cô tịch…Tôi sống trong hang động và không cần sự đồng hành hay thức ăn ngon. Nhưng hãy vui lòng chấp nhận lời cảm ơn của tôi vì sự tưởng nghĩ hiến tặng của các người. Trước hết, tôi sẽ đi đến nông trại một mình. Sau đó, các người có thể đến xem tôi đã làm gì.”
Khi Milarepa đến dưới chân núi, bọn Phi-nhân đã tạo ra những ảo cảnh hãi hùng để đe dọa ông. Con đường mòn dẫn lên đỉnh núi, dường như đụng trời, rung chuyển và tung lên. Sấm giận dữ rền vang, chớp rách bươm đánh khắp chung quanh, núi hai bên run rẩy và thay đổi. Dòng sông bỗng nhiên trở thành con suối rách rưới và phá tung các bờ, biến thung lũng thành một cái hồ mênh mông, những năm sau này người ta gọi nó là Hồ Quỉ. Milarepa vươn lên và làm một dáng điệu [bắt ấn], cơn lụt liền hạ xuống. Ông đi xuống vùng thấp hơn của thung lũng. Bọn quỉ đã làm hai bên núi tả tơi. Những cơn mưa giông đá tảng rơi xuống như mưa lớn. Rồi nữ thần Đồi tạo cho Milarepa một lối mòn giống như rắn bò chạy theo rặng núi, con đường mòn về sau gọi là Đường Mòn Nữ Thần Đồi [hay Cầu Đa-kini].
Việc này hàng phục hết các quỉ nhỏ, nhưng các quỉ lớn và mạnh tức giận vì thua trận, cùng nhau tụ tập chung quanh cuối Đường Mòn Nữ Thần Đồi, và mở ra một cuộc tấn công mới. Milarepa tập trung tâm lại và làm một dáng điệu huyền bí [bắt ấn] để hàng phục bọn quỉ. Đột nhiên tất cả những ảo cảnh ma quỉ biến mất. Một dấu chân in xuống còn lưu lại trên tảng đá nơi Milarepa đã đứng. (2) Ông bước đi vài bước và cả bầu trời trở nên quang đãng. Trong tâm thái cao vời, ông ngồi xuống trên đỉnh đồi, nhập Định Tâm Từ, (3) và bi tâm vô lượng hướng đến tất cả chúng sinh xuất hiện trong tâm ông. Vì vậy, Milarepa đã kinh nghiệm sự phát triển và hứng khởi lớn của tâm linh. Về sau, chỗ ông ngồi được gọi là Đồi Từ. Rồi Milarepa đi đến bờ sông [nghĩa đen: Con Sông Thiện] nơi ông tu tập Yoga Dòng Sông. (4)
Vào ngày thứ mười trăng mùa thu năm Con Rồng Lửa, một con quỉ gọi là Bha Ro từ Nepal đến, dẫn theo một đoàn quân quỉ đầy cả đất trời trong thung lũng Sông Thiện, đến thách thức Milarepa.
Lũ quỉ nhổ núi ném vào Jetsun, tấn công ông bằng lưỡi tầm sét và mưa vũ khí. Chúng la hét, nhục mạ ông bằng cách đe dọa: “Tụi tao sẽ giết mày! Tụi tao sẽ trói mày lại, chẻ mày thành nhiều mảnh!” và những câu tương tự như vậy. Chúng cũng hiện ra những hình dáng xấu xí và đáng sợ để dọa ông.
Cảm thấy mục đích ác của đoàn quân quỉ, Milarepa hát “Chân Lý của Nghiệp”:
Con qui y tất cả chư Đạo Sư ân huệ, Và chí tâm đảnh lễ các Ngài.
Qua bóng nước và ảo ảnh, Các ngươi những quỉ ma nam và nữ ác hại Có thể tạo ra những khủng bố dị thường này. Các ngươi quỉ Ah Tsa Ma (5) đáng thương, ma đói, Các ngươi chẳng bao giờ hại được ta đâu.
Bởi vì Nghiệp tội lỗi của các ngươi trong quá khứ Đã chín muồi, (6) và các ngươi đã nhận Thân quỉ trong đời này. Với tâm và thân dị dạng, Các ngươi lang thang trong hư không mãi mãi.
Bị những ô nhiễm dữ (7) lèo lái Tâm các ngươi đầy những ý nghĩ thù hận, xấu xa. Hành vi, ngôn ngữ các ngươi thì ác và phá hoại. Các ngươi la hét, “ Giết hắn! Chặt hắn! Đánh hắn! Chém hắn!”
Ta là một hành giả yoga vô niệm (8) Biết rằng không có gì gọi là tâm.
Bước đi hùng dũng như một con sư tử, Hành động không sợ hãi như những người dũng cảm, Thân ta hòa nhập với thân Phật, Lời ta như chánh ngữ của Như Lai, Tâm ta thấm nhập trong Cõi Đại Quang. (9)
Ta thấy rõ ràng tánh không của Sáu Nhóm. (10) Một hành giả yoga, như ta, bỏ qua sự lăng nhục của loài ma đói.
Nếu luật Nhân Quả có giá trị, Và người vi phạm đáng để Nghiệp lực chín muồi (11) đưa y xuống Con Đường khốn khổ, ưu phiền.
Ấy là phiền não và khổ đau mà các ngươi, những quỉ ma Không hiểu Chân Lý! (12) Ta, Milarepa trông bình dị, Bây giờ dạy các ngươi bài Pháp ca này.
Tất cả chúng sinh sống bằng dưỡng chất Là cha của ta và mẹ của ta! Làm thương tổn những ai chúng ta mang ơn Thì quả thực vô nghĩa và ngu ngốc!
Nếu các ngươi từ bỏ những ý nghĩ xấu xa Ấy không phải là hành động vui sướng sao? Nếu các ngươi tu tập Mười Đức Hạnh (13) Ấy không phải là sự gia trì và vui vẻ sao?
Hãy nhớ lấy điều này và suy tư ý nghĩa, Hãy tận sức mình và xét kỹ nó đi.""
CHÚ THÍCH
(1) Jetsun: Tôn giả. Xem Chuyện 1, Chú thích 10.
(2) Người Tây Tạng tin rằng những người giác ngộ tâm linh có khả năng thi triển những việc làm phi thường hay thần thông. Để lại dấu chân trên những vật cứng, như đá chẳng hạn, được xem như là bằng chứng của năng lực huyền bí và sự thành tựu của một hành giả yoga. Nhiều bằng chứng về niềm tin này có thể tìm thấy ở Tây Tạng.
(3) Định Tâm Từ: Theo Phật Giáo, Định (Samādhi) chỉ là một trạng thái của tâm tập trung sâu xa. Nó có thể áp dụng hay lợi dụng cho bất cứ một mục đích tôn giáo nào.
(4) Yoga Dòng Sông: Trong Định này hành giả kinh nghiệm sự đồng nhất của mình với dòng Vũ trụ, song hành giả siêu vượt nó. Hành giả không bao giờ rút mình ra khỏi dòng, cũng không có ý định làm ngơ nó; hành giả ở trong đó, nhưng không bị nó ràng buộc. Định này là hình thái năng động hay thể hoạt năng của Yoga Đại Thủ Ấn.
(5) Tên Tây Tạng đặt cho quỉ Ấn Độ.
(6) Nghiệp chín muồi hay thuần thục (T.T.: rNam.sMin.Gyi.Las.; Ph.: Vipāka Karma): Luật về Nghiệp nói rằng thông thường một hành vi không chỉ mang lại một hậu quả mà là nhiều hậu quả. Ví dụ, nếu một người phạm tội giết người, y sẽ bị lương tâm, pháp luật, sự sụp đổ thanh danh và đời sống của y, v.v…trừng phạt. Nhưng đây không phải là tất cả. Sức mạnh của nghiệp chưa kiệt quệ. Trong tương lai sự đầu thai, hay nhiều kiếp đầu thai, người sát nhân sẽ chịu Nghiệp lực huyền bí này cắt ngắn sinh mạng và đem đến nhiều bệnh tật cho y; hoặc y sẽ có khuynh hướng tái sinh vào những lúc và nơi thường có chiến tranh và hiểm nghèo. Sức mạnh này, Nghiệp chín muồi trong nhiều kiếp khác nhau, dường như là khía cạnh nền tảng nhất và huyền bí nhất của giáo lý Phật Giáo.
(7) Ô nhiễm dữ (Ph.: Kleśa): Đây là những dục vọng và đam mê mãnh liệt gây ra tất cả đau khổ và phiền não trong cuộc sống luân hồi.
(8) Vô Niệm: Một hành giả yoga thành tựu sẽ giải thoát mình khỏi tất cả mọi ý nghĩ hay khái niệm, dù đơn giản hay phức tạp, thiện hay ác, nhất nguyên hay nhị nguyên,… đây gọi là đạt Trí Bình Đẳng hay Trí Vô Phân Biệt.
(9) Cảnh giới Đại Quang Minh là cảnh giới của Phật Tánh nguyên thủy. Chữ “Quang Minh” không nên hiểu theo nghĩa đen là chỉ cái gì đó chiếu sáng. Nó thực sự ở bên kia mọi diễn đạt và gán ghép. Nó là sự sáng láng tự do và phổ biến, không có chút gì bám víu hay dính mắc. “Đại Quang Minh” có lẽ là từ tốt nhất dùng miêu tả nó.
(10) Sáu Nhóm (T.T.: Tsogs.Drug.): là sáu thức và sáu trần. Sáu thức là thức của mắt, tai, mũi, lưỡi, thân, và ý thức phân biệt. Sáu trần là: màu sắc hay hình thể, âm thanh, mùi, vị, xúc chạm, và pháp.
(11) Xem Chú thích 6
(12) Câu này cũng có thể dịch là “… không hiểu Chân Lý Nội tại.”
(13) Mười Đức Hạnh (Điều Thiện): Trái với Mười Ác Hạnh (Điều Ác), xem Chú thích 21.
